HTML KODLARI,VİDEOLAR,FORM,İLAHİ,OYUN,HABERLER,FİLM İZLE,SİTENİ EKLE,ŞİİR DİNLE,BEDAVA SİTE,TÜRKİYE TANITIMI,MSN ŞAKALAR

ARAPGİR

Yüzölçümü.................: 964 km2

Toplam Nüfusu.............: 17.070 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Şehir Merkezi Nüfusu .....: 10.180 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Nüfus Yoğunluğu ..........: 17

Arapgir'in eski adı Daskuza'dır. Daskuza (Arapgir) civarındaki yerleşim birimlerinin en eskilerinden olup, Malatya ili ile yaşıt sayılabilir. Arapgir'in ilk yerlileri Muşkilerdir. Şehrin M.Ö. 1200 yıllarında kurulduğu sanılmaktadır. Sırasıyla M.Ö. 850 yılında Asur, M.Ö. 612 yılında îran (Met), M.S. 717 yılında Danişmentliler, 1178 yılında Anadolu Selçuklu Devleti, Selçukluların Moğollar'a Köse Dağı Savaşı'nda yenilmesinden sonra Moğolların, Anadolu Beylikleri'nin kurulmaya başladığı dönemde Karakoyunlar'm eline geçer. 1515 Çaldıran Savası'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girer.

1518 yılında tutulan ilk Osmanlı Tesnit Tahrir defterinde Diyarbakır eyaletinin 12 sancağı bulunmaktaydı. Bu defterde Arapgir de yer almakta ve 10. sırada bulunmaktaydı. Kanuni Sultan Süleyman zamanında Sivas valiliğine bağlı bir sancak merkezi olan ilçe, 1834'de Diyarbakır ve 1847fde Mamuret-ül Aziz (Elazığ sancaklarına bağlandı. 1927-1928 tarihli Türkiye'de devlet salnamesinde ise Arapgir Malatya'ya bağlı bir kaza olmuştur. İlçenin yüzölçümü 956 km2'dir.

İlçe, engebeli ve dağlık bir bölgeye sahiptir. İlçenin kuzeyinde Erzincan iline bağlı Kemaliye ilçesi, Sivas iline bağlı Divriği ilçesi, güneyinde Elazığ iline bağlı Ağın ve Keban ilçeleri, batısında Arguvan ilçesi bulunmaktadır. İlçe merkezinde rakım 1250 metredir. 2000 genel nüfus sayımına göre ilçe merkezi 10.180, köylerin nüfusu 6.445 olup, toplam nüfus 17.070'tir. İlçenin Taçdelen olmak üzere 1 bucağı, merkez olmak üzere 1 belediyesiyle 42 köyü ve 49 mezrası vardır.

İlçe, coğrafi yapısı nedeniyle yazın hareketli; kışın, tabiat şartlarının çetin geçmesi sebebiyle hareketsizidir. Halk, gelenek ve göreneklerine bağlıdır. İlçede okuma yazma oranı 2000 yılında %99 'a ulaşmıştır.

İlçenin tarihi eser olarak Ulu Camii bulunmaktadır. Bu eserin 14. yy. yapısı olduğu sanılmaktadır. Yine Yeni Camii'nin Akkoyunlular döneminde (1389-1551) yapıldığı söylenmektedir. Cafer Paşa Camii, 1694 tarihinde Cafer Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mirliva Ahmet Paşa Camii, Mirliva Ahmet Paşa'nm yaşadığı 17. yüzyıla aittir. Gümrükçü Osman Paşa Camii 1823 tarihinde yapılmıştır. Çobanlı Camii'nin yapım tarihi 1893 olarak belirtilmektedir. Ayrıca Molla Eyüp Camii, Osman Paşa Camii ve çarşı hamamını sayabiliriz.

Gezilebilecek Yerler : 19. yüzyıl ortalarında eski Arapgir terk edilerek bugünkü yerine taşındığından sanat değeri yüksek birçok tarihi yapı eski Arapgir'de kalmıştır. Bu tarihi eserlerin birçoğu harap haldedir. Eski Arapgir'de Hanikah, Cafer Paşa Camii, Osman Paşa Hamamı, Çarşı Hamamı, Miran Çayı kıyısındaki Harap Pazar harabeleri, Brenge Deresi boyunca uzanan vadi ile Kaynarca, gezilecek ve görülecek yerler olarak sayılabilir.

Bağlı Bucaklar ve Köyler : Arapgir ilçesine bağlı bucak ve köylerin nüfusu 6.445'tir. Aktaş, Boğazlı, Budak, Çaybaşı, Çiğnir, Çimen, Düzce, Eynir, Gözeli, Gün­ yi.izü, Kayakesen, Koru, Onar, Ormansırtı, Selamlı, Suceyin, Sugeçti, Sağıluşağı, Tarhan, Taşdibek, Yaylacık, Yeşilyayla (Kızılca), Yukarıyabanlı, Taşdelen, Alıçlı, Bacalı, Bostancık, Çakırsu, Deregezen, Karaca (Eskiarapgir), Eşikli, Gebeli, Kaynak, Kazanç, Kılıçlı, Konducak, Pirali, Sinikli, Sipahiuşağı, Ulaçlı, Yazılı.

ARGUVAN

Yüzölçümü................: 1.037 km2

Toplam Nüfusu............: 10.594 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Şehir Merkezi Nüfusu ....: 2.730 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Nüfus Yoğunluğu ........: 10

İlçede en eski yerleşimin kalkolitik çağda başladığı, eski Tunç, Hitit, Roma ve Bizans devirlerinde devam ettiği yüzey araştırması sonucu anlaşılmıştır. Bu araştırmalar Morhamam, Karahöyük ve îsaköy'de yapılmıştır.

Osmanlı imparatorluğu zamanında Tahir Bucağı adı ile Arapgir'e bağlı olan Arguvan, sonradan ilçe olarak Diyarbakır'a bağlanmış 1873 yılında Tahir adıyla Keban'a bağlı bir nahiye haline getirilmiştir. Cumhuriyetin ilanıyla merkez ilçesi olarak Malatya'ya bağlanmış, 1954 yılında Tahir nahiyesi merkez olmak üzere Arguvan adıyla Malatya iline bağlı bir ilçe haline getirilmiştir.

îl Merkezine 64 km. uzaklıktadır. Doğuda Arapgir, batıda Hekimhan, kuzeyde Sivas ile Divriğ ilçesi, güneyde Malatya merkez ilçe ile Elazığ topraklarıyla çevrilmiştir. İlçenin yüzölçümü 1.037 km2'dir. 1990 Genel nüfus sayımına göre ilçe, köyleri ile birlikte toplam 10.594 nüfusa sahiptir. Merkez ilçe nüfusu 2.730, köy ve bucak nüfusu 7.864'dir. Malatya'nın en az nüfus yoğunluğu olan ilçesi Arguvan'dır.ilçenin Yoncalı olmak üzere bir bucağı, merkez olmak üzere, bir belediyesi, 46 köyü, 4 mahallesi ve 73 mezrası vardır.

Arguvan ilçe merkezi devamlı yer kayması sebebiyle iki defa değişmiştir. Yeni yerleşim yeri, eskisinin 2 km. kuzeyinde yer almaktadır. Yüzey şekilleri açısından genellikle engebeli olup, kuzeyi dağlık güneyi ise plato özelliği taşımaktadır. Doğu Anadolu Bölgesi'nin iklim özelliklerini gösterir. Yazları çok sıcak ve kurak, kışları çok soğuk ve yağışlı geçmektedir. Yöre halkı tarım üretimi olarak meyvecilik, hububat ve baklagiller ile meşgul olmaktadır. Okuma yazma oranı % 95-98 arası seyretmektedir, ilçenin kırsal kesimlerinde arazinin azlığı ve genelde susuz oluşu sebebiyle geçimini sağlayamayan halk, istikbâli okumada aramıştır. Bu sebeple okuma - yazma oranı yüksektir.

ilçede tarihi eser bulunmamakla beraber arkolojik alan bulunmakta bunlar ise İsa köy, Karahöyük ve Tarlacık Höyüğüdür.

Tarih : İlçenin ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu bilinmemekle birlikte, Anadolu'ya ilk Türk göçlerinin başladığı zamanlarda buraya da insanların yerleştiği söylenebilir.

Gezilebilecek Yerler : İlçe merkezine 10 km uzaklıktaki Kızık köyünde bulunan Balıklı Çeşme, yine ilçeye 10 km mesafedeki Bemara Çayı'nın geçtiği yeşilliklerle dolu vadi, ilçenin 3 km uzağında Dolaylı Mahallesinde Büyük bağ adındaki kaynak ile Görge köyündeki Deliklitaş belli başlı gezinti yerleridir.

Bağlı Bucak ve Köyler : Arguvan'a bağlı bucak ve köylerin nüfusu 7 864 tür. Akören, Armutlu, Asar, Asmaca, Aşağısülmenli, Bahçeli, Bozan, Bozburun, Çavuşköy, Çayırlı, Çevreli, Doydum, Ermişli, Eymir, Gümüşlü, Güngören, Güveçli, İçmece, İsaköy, Karababa, Karahöyük, Kışla, Kızık, Koçak, Konakbaşı, Koyuncu, Kuyudere, Morhamam, Tarlacık, Tatkınık, Yamaç, Yayıklı, Yazıbaşı, Yeniköy, Yenisu, Yukarısülmenli, Yürektaşı, Çobandere, Yoncalı, Alhasuşağı, Göçeruşağı, Gökağaç, Kömürlük, Kurutaş, Sığırcıuşağı, Görge.

HEKİMHAN

Yüzölçümü.....................: 1844 km2

Toplam Nüfusu...............: 42 515 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Şehir Merkezi Nüfusu ......: 13 206 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Nüfus Yoğunluğu ...........: 22



İlçenin yüzölçümü 1.844 km2 olup, 2000 genel nüfus sayımına göre toplam nüfusu 42.515'dir. Şehir nüfusu 13.206, köy nüfusu 29.309'dur. İ

İLÇENİN TARİHİ :

Hekimhan ilçesinin bir yerleşim yeri olarak “1656- 1661” yılları arasında Köprülü Mehmet Paşa tarafından kurulduğu bilinmektedir. Kuruluşu tamamen askeri amaçlıdır. İlçe merkezindeki kitabeden Selçuklular devrinde yapıldığı anlaşılan eski bir hamam mevcuttur.

Halen halk dilinde “ TAŞHAN” olarak bilinen bu handa Mısırdan Malatya ‘ya sürgün edilip Malatya da cezasını çektikten sonra İstanbul ‘a dönmekte olan Emrullah isimli hekim bir süre konaklamış, konakladığı bu süre zarfında hanın yıkılan yerlerini tamir ettirerek üzerine ismini yazdırmıştır. Daha sonraları konaklamaya gelen gelenler, üzerindeki yazıyı okuyarak tamir ettiren kişiye izafeten Hekimin Hanı demeye başlamışlar, bu isim zamanla değişikliğe uğrayarak “HEKİMHAN” şekline dönüşmüştür.

İlçe çevresindeki köylerde bulunan eski eser kalıntılarından genelde ilçe tarihinin eskilere dayandığı, eski “İPEKYOLU “ ve LİKYA KRALI GİGES tarafından yaptırılan “KRAL YOLU “ nun ilçeden geçtiği bilinmekte olup, hatta Etiler ve Persler arasında yapılan KADEŞ SAVAŞI “nın İlçeye bağlı “BOĞAZGÖREN” köyünde yapıldığı yörede halen mevcut kitabelerden anlaşılmaktadır. İlçe merkezi 16. Yüzyıldan beri köy olarak Keban’a daha sonra bucak olarak Akçadağ’a 1915 yılında ise ilçe olarak Malatya ‘ya bağlanmıştır.

EKONOMİK DURUM VE GEÇİM KAYNAKLARI:

1953 yılında Bilfer madencilik Şirketi ilçede mevcut demir madenlerini işletmeye başlayınca İlçede önemli ölçüde istihdam alanı açılmıştır.1978 Yılında Demir Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğüne devredilmesi sonucu bu sahadaki çalışmanın daha genişletilmesi iş kapasitesini arttırmıştır. Son yıllarda kayısı üretimine önem verilerek fazla miktarda kayısı üretimi ve bu ürünün de iç ve dış piyasada iyi para etmesi nedeniyle ilçede ekonomik durum nispeten düzelmiş halkın geçim standarttı normal seviyeye ulaşmıştır.

İlçede sanayi yok denecek kadar azdır. Şimdilik faaliyet gösteren birkaç tamir atölyesi ve marangoz atölyesi, tuğla fabrikası Kayısı işletme tesisi bulunmaktadır.

Nüfusun büyük bir bölümü tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır, geri kalan kısmı ise sanat ve ticaret ve taşımacılıkla uğraşmakta yada memur ve işçi olarak yaşamını sürdürmektedir.

YERALTI VE YERÜSTÜ ZENGİNLİKLERİ :

İlçemize bağlı Deveci köyünde yer altı zenginleri bakımından Demir ve Krom madeni bulunmaktadır.

NÜFUS , YÜZÖLÇÜMÜ VE SAYISAL BİLGİLER:

İlçenin toplam nüfusu 2000 sayımına göre 42.515.’dir bu nüfusun 13.206’ sı ilçe merkezinde geri kalan kısmı ise köylerde yaşamaktadır. Hasançelebi Kasabasının 3.002, Güzelyurt Kasabasının 5.810, Kocaözü Kasabasının 2.854 , İpekyolu Kasabasının 2.774, Kurşunlu Kasabasının 4.101, nüfusu bulunmaktadır. İlçe genelinde nüfus yoğunluğu % 23.08’dir İlçenin yüzölçümü 1869 Km2, yükseklik ise merkezde 1040 metre olup, köylerde daha fazladır.

COĞRAFİ KONUMU, İKLİM , BİTKİ ÖRTÜSÜ:

Hekimhan ilçesi Doğuda Arguvan,Batıda Kuluncak ve Darende, Kuzeyde Sivas ilene bağlı Kangal ilçesi, Güneyde Yazıhan, Akçadağ ve Malatya ile çevrili olup, çoğrafi yapısı dağlık ve engebelidir. Dağlarda genellikle orman yok denecek kadar azdır. Dağların çok dik ve ormansız olması sağanak yağışlarda taşkınlara ve hızlı erozyona sebep olmaktadır.

Tarım genellikle yüksek dağlar arasındaki dere yataklarında bulunan sınırlı arazilerde yapılmaktadır. İlçeye bağlı Kurşunlu kasabası ve çevre köyleri çok yüksek plato görünümünde olup, buralarda hububat ekimi yapılmaktadır.

Zurbahan, Ayranca, Leylek, Kırankaya ilçenin belli başlı tepelerindir. Merkezden geçen Kuruçay ve Yağca çayı ilçenin akarsuları olup İlkbahar aylarında suları kuruyacak kadar azalır İlçedeki tipik kara iklimi hüküm sürmektedir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise kar yağışlı ve çok soğuk geçer; düşen kar yaklaşık üç ay kalmaz, Nisan ayı sonuna kadar don olayı görülmektedir.

EĞİTİM VE OKURYAZARLIK ORANI, OKUL SAYISI:
Nüfusun % 95 ‘nin okuma yazma bildiği 5000 ‘e yakın kişinin Yüksek Okul Mezunu olduğu 1000 ‘ e yakınında Yüksek öğrenim de olduğu tahmin edilmektedir. İlçemizde toplam 43 okul bulunmaktadır.
SAĞLIK İLE İLGİLİ BİLGİLER:

İlçe merkezinde 50 yataklı bir devlet hastanesi olup, bu kuruluşta çalışan 2 Diş doktoru ve 9 pratisyen doktor, 1 Uzman Doktor olmak üzere toplam 119 personel görev yapmaktadır.İlçemizde acil kazalara müdahale etmek için 112 Acil nokta istasyonu bulunmaktadır.

İlçede SSK Dispanseri ve Verem Savaş Dispanseri de bulunmaktadır. Ayrıca İlçemize bağlı Güzelyurt, Hasaçelebi, İpekyolu, Kocaözü , Kurşunlu kasabalarında ve Ballıkaya köylerinde olmak üzere 7 adet sağlık ocağı bulunmaktadır. İlçe genelinde 18 adet sağlık evi bulunmakta olup hepsi boştur. İlçedeki doğurganlık oranı % 4.8 ‘dir

İLÇEYE BAĞLI KÖY SAYISI:

İlçede yerleşme durumu genellikle çok dağınıktır. İlçe merkeziyle kasabalara bağlı 35 Mahalle ve 49 köy muhtarlığı ile bunlara bağlı 106 mezra ve oba bulunmaktadır. nedenleri;

İLÇEDE BULUNAN BELEDİYE SAYISI

İlçemizde merkez belediye dahil olmak üzere toplam 6 belediye bulunmaktadır.

ULAŞIM:

İlçenin Malatya ile bağlantısını sağlayan ve aynı zamanda Sivas Malatya karayolu olarak kullanılan yolun şehirler arası yol transit olarak kullanıldığından bu yolun şehirler arası standartlara uygun hale getirilmesi gerekmektedir.

İlçede Malatya-Sivas demiryolunun geçmesi nedeniyle şehirlerarası ulaşımın bir kısmı da demiryolu ile sağlanmaktadır.

Yörenin en önemli gelir kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Halk, örf ve adetlerine bağlı olarak yaşamaktadır. Ancak dil, kıyafet, adet ve gelenek bakımından köyler arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Çok sayıda kişi yabancı ülkelere ve yurdun çeşitli şehirlerine çalışmak için giderler. İlçede iki önemli kuruluş bulunmaktadır. Onlardan biri krom üretimi yapan Bilfer Madencilik Şirketi ki; şirket, krom cevheri üretmektedir, İlçenin demir cevheri üretim kapasitesi bir milyon tondur. Yine ilçede özel idareye ait tuğla fabrikası bulunmaktadır. Bu fabrika; 120 kişiye iş imkânı sağlamaktadır. İlçede okuma yazma oram % 90 'dır.

Tarihi eser bakımından ilçeye adını veren Taşhan 1218 yılında Selçuklular döneminde Ebül Hasan El-Malatı tarafından yaptırılmıştır. Ayrıca Köprülü Mehmet Paşa Camii 1656-1661 yılları arasında adı anılan kişi tarafından yaptırılmıştır.

Tarih : Hekimhan ilçesi'nde, yörede bulunan mağaralar ve ören yerlerinde yapılan yüzey araştırmaları, ilk yerleşimin M.O, 5000-3500 yılları arasında Geç Kalkolitik devrinde başladığını göstermektedir. Eski tunç devrinde de devam eden yer­leşimin daha sonraki devirler­de sürdüğü sanılmaktadır. Yöredeki tarihi kalıntılara göre Roma ve Bizans dönemlerinde de yerleşimin olduğu bilinmektedir.Selçuklular zamanında Türklerin eline geçen ilçe, Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı hakimiyetine girmiştir. 16. yüzyılda bir köy olarak Keban'a, daha sonra nahiye olarak Akçadağ'a bağlanan Hekimhan, 1992 yılında ilçe olarak Malatya'ya bağlanmıştır. İle uzaklığı 80 km, olup, 1040 rakımdadır. Yöre ova ve dağlık bir özellik gösterir. İlçenin doğusunda Arguvan, güney doğusunda Yazıhan, Malatya, güneyinde Akçadağ, batısında Kuluncak, kuzeyinde Sivas'ın Kangal ilçesi bulunur.

Gezilebilecek Yerler : Güzelyurt, Ilıcak, Şıpşıpı, Yücekaya, Sürbelıan mesire yerle­ ri, Han Camii ve Kaletepeler gezilip görülecek yerlerin başında yer alır.

Bağlı Bucak ve Köyler : Hekimhan ilçesine bağlı bucak ve köylerin nüfusu 29 309’dur. Akpınar, Aksütlü, Aşağıkirmanlı, Aşağısazlıca, Ballıkaya, Başkavak, Beykent, Boğazgören, Çanakpınar, Gülhali, Dereköy, Deveci, Dumlu, Dursunlu, Güvenç, Güzelyurt, Hacılar, Haydaroğlu, Iğdır, Işıklı, Karaçayır, Karaköşek, Kavacık, Kocaözü, Koşar Kozdere, Mollaibrahim, Salıcık, Sarıkız, Uğurlu, Yağca, Yayladan, Yeşilpınar, Yukarıkirmanlı, Hasançelebi, Akmağara, Bahçedamı, Başak, Başkınlık, Çimenlik, Davulgu, Dereyurt, Dikili, Karapınar, Karslılar, KaraIılar, Köylüköyü, Sazlıca, Taşoluk, Yeşilkale, Kurşunlu, Cecimli, Çelikli, Delihasanyurdu, Dikenli, Ebeçek, Gelengeç, Güçlü, Kızılyatak, Söğüt, Yeşilköy, Yukarıselimli, Saraylı, Güzelyayla.

[color=darkred]KULUNCAK[/color]

Yüzölçümü.................: 681 km2

Toplam Nüfusu.............: 20 882 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Şehir Merkezi Nüfusu .....: 6 101 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Nüfus Yoğunluğu ..........: 31

İlçenin yerleşim tarihi 100 veya 120 yıl öncesine dayan matladır. Yıllar önce yayla hayatı sürdüren Başören, Konaktepe ve Karıncalık köyü sakinleri, kışın sığınak olarak kullanılan Kuluncak'ta sürüleriyle birlikte bir barınmak amacıyla ilçeye kışı geçirmek üzere yerleşmişlerdir. Özellikle Konaktepe ve Başören köyleri yaylalarında oturanlar zamanla su kıyısı olan kuytu yerde yerleşik düzene geçerek Kuluncak'ın oluşmasına zemin hazırlamışlardır.

İlçenin adı, kuytu bir alanda olduğu için kuytucak kelimesinden geldiği sanılmaktadır. Daha sonra Kuluncak olarak değişmiştir. Önceleri Darende ilçesine bağlı bir kasaba olan Kuluncak, 20 Mayıs 1990 tarihinde ilçe statüsünü almıştır.

İlçenin yüzölçümü 681 km2'dir. İlçe Malatya'ya 110 km. uzaklıkta olup, 1270 metre rakımındadır. 2000 Genel nüfus sayımına göre ilçe köyleriyle birlikte toplam nüfusu 20.882 olup, merkez ilçe nüfusu 6.101, köy ve bucak nüfusu 14.781'dir.

İlçede temel ekonomik gelir, tarıma dayalı bahçecilik, az da olsa hayvancılıktır. Coğrafi bakımdan dağlık ve engebeli olması sebebiyle arazi azdır. Bu sebeple son yıllarda büyük şehirlere göç akımı hızlanmıştır, geçim kaynaklarının en önemlileri tarımdan elde edildiği için ekonomik yapısı toprağa dayalıdır. Çevrede Kuluncak'a yakın yerlerde Krom, Demir, Çinko, Bakır elde edilir. İlçede el sanatlarından biri olan halıcılık gelişmiştir.

İlçede tarihi yer olarak Mehmet Halife türbesi, halk arasında Siyahi baba olarak bilinen türbe, Çiritbelen köyünde Leylek denilen kaybolmaya yüz tutmuş tepe üzerinde bulunan türbe ile Alvar köyü ilçe merkezi arasında romatizma hastalıklarına şifalı olduğu söylenen hamamı sayabiliriz.

Tarih : Kuluncak'ın tarihi eskilere dayanmaktadır. İlçeye 5 km uzaklıktaki Tersakan ve Başören belli başlı tarihi kalıntıların bulunduğu yerlerdir. Kuluncak ilçesi daha önce Sivas iline bağlıydı. 1934 tarihinde, Darende ilçesine bağlı olarak Malatya iline verilen ilçe, en son olarak 9 Mayıs 1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla da ilçe haline getirilmiştir. Kuluncak ilçesi gelişmeye müsait ilçelerimizden birisidir.

Bağlı Bucak ve Köyler : Bağlı bucak ve köylerin nüfusu 14 781’dir. Başören, Bıcır, Bıyıkboğazı, Ciritbelen, Çayköy, Darıllı, Göğebakan, Ilısuluk, Karincalık, Karlık, Kaynarca, Kızılhisar, Kızılmağara, Konaktepe; Kömüklü, Sofular, Sultanlı, Temeklü, Yuka­ rıselimli, Yünlüce ve Aşağıselimli olmak üzere 21 köyü vardır.

DARENDE

Yüzölçümü.................: 1 363 km2

Toplam Nüfusu.............: 54 438 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Şehir Merkezi Nüfusu .....: 13 908 (2000 Genel Nüfus Sayımı'na göre)

Nüfus Yoğunluğu ..........: 40

İlçenin yüzölçümü 1.350 km2 dir. Darende'nin kuzeyinde Kuluncak, kuzey batısında Gürün, batısında Elbistan, güneyinde Akçadağ ve doğusunda Hekimhan ilçeleri bulunmaktadır. İlçenin rakımı 950-2150 arasında değişmektedir. 2000 genel nüfus sayımına göre şehir merkezi 13.908, köy nüfusu 40.530 olup, toplam nüfusu 54.438'dir. ilçede Ayvalı, Ağılbaşı, Aşağı Ulupmar, Balaban, Ilıca, Yenice ve ilçe merkezi olmak üzere 7 belediye, 43 köy ve 15 mezra vardır.

Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer, ilçede sulanabilir arazi olarak Tohma Çayı boyundaki araziler sayılabilir. Genelde Yeniköy, Balaban, Ağılyazı ovalarında tarım yapılmaktadır, ilçenin tahıl ambarı olarak Yeniköy ve Başdirek ovası bulunmaktadır, ilçenin en büyük gelir kaynağı kayısıcılıktır. Halkın büyük bölümü gurbetçilik ve ticaretle uğraşmaktadır, ilçe sürekli büyük şehirlere göç vermektedir.

İlçede sosyal hayat hızla gelişme ve değişme göstermektedir. Eğitim ve kültür yönünden de zengin bir yapıya sahiptir, ilçede 83 ilkokul, 3 ortaokul, 6 lise mevcuttur. İnönü Üniversitesine bağlı Darende ilahiyat Fakültesi 2001-2002 Akademik Yılı'nda İnönü Üniversitesi kampüsüne taşınmıştır. Okuma yazma oranı % 92-95 arasındadır, ilçe, Mehmet Paşa Halk Kütüphanesi, Somuncubaba Kütüphanesi, Es Seyyid Osman Hulusi Efendi Özel Kütüphanesi, Balaban Şeyh Abdurrahman Erzincani Kütüphanesi, ilahiyat Fakültesi Kütüphanesi bu kütüphanelerdeki birçok el yazması kitapları ile kültür alanında zengin bir yapıya sahiptir.

Darende, tarihi ve turistik yönünden de oldukça zengin bir yapıya sahiptir. Bunlardan Ulu Camii ve minaresi, Dânâbey Minaresi, Hacı Müsrif Camii, Taceddin Mescidi, Somuncubaba Camii ve Külliyesi, Çilehanesi, Ozan Mescidi, Senkbar (Zengibar) Kalesi, Bedesten, Hantarıs Boğazı ve Kalesi, Günpmar Şelalesi, Arslan Taşlar ve Dum Dum, Mehmet Paşa Külliyesi, Balaban Içmeceleri, Uzunok Köprüsü, Hacılar ve Nadir Köprüsü sayılabilir.

Tarih : 7000 yıllık bir tarihe dayanan Darende, Etilerden (Hititlerden) kalma bir yerleşim merkezidir. Mezopotamya'da büyük bir imparatorluk kuran Asurlular Anadoluda'ki ticaret merkezini ellerinde tutmak için Tohma boyunda koloniler kurmuşlardır. Daha sonra Darende, Persler tarafından işgal edilmiş Sengbar Kalesi bu dönemde bir askeri üst haline gelmiştir. Bu dönemden sonra Roma Imparatorluğu'na katılan Darende 8. yy'dan itibaren Müslümanlar tarafından fethedilmiş, bu dönemde Zaviye ve Sengbar Kalesi, etekleri bir kültür ve ticaret merkezi haline gelmiştir. Darende, 1517'de Osmanlı yönetimine girerek Darende 1867'den başlayarak, Sivas vilayeti Merkez sancağına bağlı bir kaza merkezi durumuna getirildi; 1934'te ise Malatya'ya bağlanmıştır.

Gezilebilecek Yerler : Eski yerleşim yerlerimizden biri olan Darende ilçesinde birçok turistik değeri olan yer mevcuttur. Bunları kısaca belirtmekle yetineceğiz: Zengibar Kalesi (Taşkale), Karahisar, Kızılhisar, Kötü Kale, Balaban Çayı etrafında rastlanan sütunlar, Kaletepeler, Aslantaşlar, Ulu Cami Minaresi, Bedesten Hacı Müşrif Camii, Taceddin Mescidi, Balaban kasabasında Abdurrahmani Erzincani Camii, Köprügözü, Somuncu Baba Camii, Balıklı Kuyular, Gürpınar Şelalesi, Mehmet Paşa Külliyesi, Balaban İçmeleri, Uzunok Köprüsü.

Bağlı Bucak ve Köyler : İlçede Ayvalı, Ağılbaşı, Aşağı Ulupınar, Balaban, Ilıca, Yenice ve Merkez ilçe olmak üzere 7 belediye, 43 köy ve 15 mezra vardır. Bucak ve köylerin toplam nüfusu 40.530 dur. Ağılyazı, Akbaba, Başdirek, Çukurkaya, Gaziköy, Gedikağzı, Güllüce, Güdül, Günerli, Günpınar, Irmaklı, Karabacak, Karadiğin, Kavakköy, Kölükler, Kurudere, Kuzpınar, Sakızlı, Şuğul, Yarımca, Yazıköy, Yeniköy, Akçatoprak, Barındır, Başkaya, Çaybaşı, Çınarköy, Gökçeören, Hisarcık, Karabayır, Karşı­kaya, Kerimli, Mollauşağı, Sendere, Ozan, Uzunhasan, Yeşiltas, Yukarı Ulupınar.